Thủ môn là gì? Vai trò của thủ môn trong bóng đá như thế nào?
Thủ môn là là người đứng ở vị trí cuối cùng sau hậu vệ và phía trước khung thành. Nhiệm vụ chính của thủ môn là bảo vệ khung thành đội nhà và ngăn cản đối phương ghi bàn vào lưới. Các tên gọi khác của vị trí thủ môn này này là thủ thành, người trấn giữ khung thành hoặc người gác đền.
Trên sân thủ môn là vị trí duy nhất được phép dùng tay để chơi bóng. Tuy nhiên, thủ môn chỉ được phép dùng tay khi còn hoạt động trong vòng cấm tức 16m50 (sân nhà) và họ không được dùng tay khi rời vòng cấm.
Điều đặc biệt ở vị trí thủ môn chính là sự khác biệt so với các vị trí khác trên sân bởi ngoài được dùng tay thì trang phục của thủ môn phải khác với đồ của đồng đội và luôn bao gồm găng tay. Hầu hết áo số 1 và số 99 cũng là số áo rất đặc trưng mà hầu hết các thủ môn thường sử dụng.
Ở trên sân, vai trò chính của thủ môn là cứu thua, cản phá những cú dứt điểm từ đối phương hướng về khung thành đội nhà.
Bên cạnh đó, nhiệm vụ của một thủ môn giỏi còn là triển khai phát bóng lên tuyến trên để tổ chức tấn công, phản công nhanh. Điều này đòi hỏi họ phải có khả năng sút bóng, ném bóng tốt, và phán đoán chính xác để có thể phối hợp với các đồng đội ở tuyến trên.
Đặc biệt, khi trận đấu bước vào loạt đấu súng cân não, vai trò của thủ môn là cực kỳ quan trọng bởi họ sẽ là người quyết định thành bại chính cho đội bóng với những pha cản phá cú đá từ đối phương.
Ai là thủ môn xuất sắc nhất thế giới?
Thế giới bóng đá đã và đang chứng kiến rất nhiều thủ môn xuất sắc. Ở đó, cái tên được xem như huyền thoại ở vị trí này là Lev Yashin.
Người gác đền gốc Liên Xô nổi tiếng ở những thập niên 60 của thế kỷ 20 – thời điểm mà bóng đá quốc gia này là một thế lực của thế giới. Lev Yashin có biệt danh là “Nhện đen” với các pha cứu thua khó tin, những tình huống phản xạ chất lượng cùng những tình huống bắt bóng dính rất đẳng cấp.
Lev Yashin đã cản phá thành công 150 quả phạt đền. Sau 812 trận đấu, ông đã giữ sạch lưới trong 500 trận, nhiều hơn bất cứ một thủ môn nào khác trong lịch sử. Ông là thủ môn duy nhất cho đến nay được trao danh hiệu Quả bóng vàng châu Âu vào năm 1963.
Đây được coi là thủ môn vĩ đại nhất trong lịch sử bóng đá thế giới nhờ vào tài năng xuất chúng của bản thân. Sự vĩ đại từ người gác đền này được thể hiện rõ nét khi tạp chí France Football thậm chí đã lấy tên ông đặt cho một giải thưởng danh giá trong Gala trao giải Quả bóng vàng.
Năm 2019, lần đầu tiên mà hạng mục giải thưởng Lev Yashin ra đời và thủ môn thuộc biên chế Liverpool là Alisson Becker trở thành cầu thủ đầu tiên nhận danh hiệu này.
Với Lev Yashin, Liên Xô đã giành chức vô địch Euro 1960. Ngoài ra, Yashin cũng là nhân tố chính đưa Liên Xô vào đến trận tứ kết ở 3 kỳ World Cup liên tiếp vào các năm 1958, 1962, 1966.
Chừng đó đủ để cho thấy ông là thủ môn vĩ đại nhất mọi thời đại của bóng đá thế giới. Thậm chí, “Nhện đen” còn được xem như người gác đền bất tử ở làng túc cầu giáo.
Sau thời của Lev Yashin, đã có rất nhiều thủ môn xuất sắc của bóng đá thế giới, trong đó có thể kể đến những cái tên như: Iker Casillas, Oliver Kahn, Peter Schmeichel hay Edwin Van der Sar.
Tất cả họ đều đã tạo nên lịch sử với tài năng, đẳng cấp thượng thừa. Với Van Der Sar, thủ môn Hà Lan đã giành được nhiều danh hiệu cao quý khác nhau, trong đó có 4 chức vô địch ngoại hạng Anh và 1 Champions League mùa giải 2007-2008. Thủ môn 50 tuổi là một trong số ít các cầu thủ đã vô địch UEFA Champions League với 2 câu lạc bộ khác nhau.
Trong khi đó, Casillas được ví von với biệt danh vị “Thánh” trong lòng người hâm mộ Real Madrid. Cái tên “Thánh” Iker đủ để nói lên tầm vóc của người gác đền này. Thủ môn người TBN ra sân 725 trận trên mọi đấu trường cho đội bóng hoàng gia Tây Ban Nha, giành 5 chức vô địch La Liga và 3 Champions League. Ở cấp đội tuyển, Casillas chơi 167 trận cho Tây Ban Nha và được nâng cao cả 2 chiếc cúp danh giá nhất ở cấp độ đội tuyển. Anh cùng đội tuyển xứ sở bò tót vô địch World Cup 2010, Euro 2008 và 2012.
Với Kahn, ông được xem như thủ môn huyền thoại của bóng đá Đức và Bayern Munich. Sự chắc chắn, vững vàng về cả tâm lý lẫn phong độ thi đấu là những điều làm nên tên tuổi của Kahn.
Trong 556 trận khoác áo “hùm xám xứ Bavaria”, ông góp công đem về 309 trận thắng với 205 lần giữ sạch lưới cho đội nhà. Thủ môn sinh năm 1969 được xem là cầu thủ thành công nhất trong lịch sử Bundesliga.
Còn Peter Schmeichel là biểu tượng nơi khung thành của MU cũng như đội tuyển Đan Mạch. Cùng với Quỷ đỏ, thủ môn sinh năm 1963 đã giành được vô số danh hiệu cao quý, đặc biệt là 5 chức vô địch ngoại hạng Anh và 1 chức vô địch Champions League. Ở cấp độ đội tuyển quốc gia, Schmeichel cũng là thành viên chủ chốt giúp Đan Mạch lên ngôi vô địch ở ngày hội bóng đá châu Âu – Euro 1992. Trong sự nghiệp lẫy lừng của mình, thủ môn 57 tuổi này đã ghi đến 11 bàn thắng, một thành tích thực sự đáng nể đối với một thủ môn.